Vizatimi si mjet i vjeter shprehës
Me fjalen vizatim quajm qdo paraqitje të forms nëpermes mënyres se jeteses, te zakonshme të vijes dhe njolles me bartjen e ndonjë mjeti grafik në bazë. Vijat dhe njollat në vizatim mundë të kem ngjyrat dhe nyansat te llojllojshme . Andaj mund të themi se krjuesit figurative ,vizatimi i sherbesn ne 7 mënyra. Ku në njëren mënyr vizatimi është vetem bazë figurative nga e cila niset artisti me realizimin e veprës së vet artistike (vizatimi idear aopskic). Ndersa në mënyren e 2 vizatimi është vepër e perkryer artistike dhe vepër e pavarur artistike. Sipas mendimit të shumiës së shkenctarve vizatimi është mjeti më I vjetër shprehës ndoshta më e vjetër se fjala e shkruar. Njekosisht mjeti më I vjetër shpresës sepse I paraprin sculptures dhe arkitektures. Historiati I zhvillimit të vizatimit fillon fillon në kohen e palealit ku njerzit e shpellave kan skalitur në gur të fort , ndersa format I kan nxjerrë nga guri I but duke e krijuar kombinimin e gravures dhe të rjevilit në bazën e gurit. Në artin egjiptian vizatimi ka sherbyer si mjet për shpalljen e mendimeve nderkaq në civilizimin e vjetër grek, vizatime ka pasur më së shumti nëpër vaze që këto vizatime veqoheshin për nga lirizmi I tyre. Në artin relgjioz dhe kristian dhe të mesjetës vizatimi bëhet më ekspresiv dhe skematik që është pasoj e llojit të veqantë të tematikë tematikes e kjo d.m.th se vizatimi bëhet më i qendrueshem për ilustrimin e librave dorshkrimor. Në kohen e renesanses kur njohurit e njeriut për anatomi dhe paraqitjea e objekteve në hapsir kanë përparuar d.m.th tash vizatimi zë vendë të rendesishem si diciplin figurative. Në kohen e Barokit me vizatim janë marr shumë artist e posaqerisht piktura.
Kualitetet dhe rëndësit të re vizatimi fiton me zhvillimin e shtypit kurë shfrytëzohet si mjeti më I përshtatshem përilustrimin e librave të butuar.Në kohen bashkohore shumica e krijesve figurative kan qenë të prokupuar me vizatim.
Vizatuesit më eminent në historin e artit janë Hijeronim Bashi, Albert Direni, Zhan Domenika, Engre, Palelo, Pikaso, Leonardo Davinqi, Vetto, Domij, Franqesko etj…
Vlera estetike e veprës artistike
Vleren estetike të një vepre figurative e jep: vija, ngjyra, forma, hapsira, siperfaqja, përmbajtja, ritmi dhe simetria. Ta shikosh një vepër në kuptimin figurative është e domesdorshme ta lexosh e pastaj ta kuptosh për ti vequar disa cilsi të veprës artistike. E kjo do të thot se duhet lexuar tekstin figurative si dhe duhet për ta deshifruar vepren pikturale, skulpturale arkitektike.
Për at mund të themi se njeriut të sotem I nevitet alfabeti figurative si dhe disa vequri të gramatikes figurative. Krijuesi figurative nese e realizon ndonjë vepër artistike ai në mënyr të matur dhe precise punen e vet duhet që tia tregoj shikuesit kështu që ehe shikuesi duhet të jet në gjendje të përcaktoj vlerat estetike të artistit.
Njekosisht vepren duhet shikuar mire kështu që porosi e një vepre duhet të percillet prej krijuesit e deri tek publiku. Nese jemi duke analizuar ne ndojë vepër ather atë vepër ne duhet që të japim të vërteten, realitetin se kujt I kushtohet vepra për kënbd është kundër dhe qfar vlera estetike ka ajo vepër.
Vlera estetike improvizuese edhe nga shum factor siq ishin: mardhenjet ekonomike shoqerore, politike, shoqerore, historike etj. Historiani permanent për historin e veprave unike është liria e krijjimit p.sh në veprene feudalizimit me ndimen shoqerore dhe vlerat estetike ishin të krijuara për një koh të shartuar dhe të prera për lindjen e artit proletar, frymzimin e merr edhe masa e gjërë.
|